Materijal budućnosti: Koža od gljiva

Tekst članka se nastavlja ispod banera

Koža je svestran i izdržljiv materijal koji se koristi u mnogim područjima naše svakodnevice, od odjeće i obuće pa sve do industrije namještaja. Međutim, bečki tim istraživača sa UniWien, okupljen oko kemičara materijala Alexandera Bismarcka i Mitchella Jonesa objavio je članak "Nature Sustainability" o etički i ekološki prihvatljivoj alternativi, a to je koža od gljiva.

Tradicionalna i umjetna koža dobiva se od životinja ili od sintetičkih polimera. Koža se može promatrati nusproizvodom proizvodnje mesa, međutim, stočarstvo kao i proces dobivanja kože se sve više smatraju etički upitnim i ekološki problematičnim, zbog krčenja šuma radi pašnjaka, emisije plinova staklene bašte ili upotrebe problematičnih tvari u procesu obrade i šivenja.

S druge strane, proizvodnja sintetičke kože od plastike podrazumijeva poliviniklorid (PVC) i poliuretan te kemikalije koje potiču od fosilnih goriva. Kao idealna alternativa su materijali slični koži dobiveni od gljiva, koji su CO2 neutralni i na kraju svog vijeka potpuno biorazgradivi.

Proizvodnja zamjenskih materijala za kožu od gljiva moguća je recikliranjem jeftinih nusproizvoda iz poljoprivrede i šumarstva, kao na primjer piljevine. Služe kao osnova za micelij, odnosno izdužene cjevaste strukture koje potiču vegetativni rast nitastih gljiva. Nakon perioda rasta, gljivična biomasa se može fizički i kemijski tretirati. Na kraju ovi slojevi gljivične biomase izgledaju poput kože i imaju usporediva svojstva materijala i haptičke karakteristike.

Prve biotehnološke kompanije već plasiraju materijale dobivene od gljiva. Zamjenski materijal za kožu izrađen od gljiva uglavnom sadrži biorazgradivi hitin ili polisaharide poput glukana koji služe kao stabilizator materijala.

Prema autorima ovog istraživanja, jedan od najvećih izazova u proizvodnji materijala od gljiva sličnih koži je postizanje homogenih i postojanih micelijskih prostirki koje imaju ujednačen rast i postojanu debljinu, boju i mehanička svojstva. Gljive kao polazni i zamjenski materijal za proizvode od kože, društveno i ekološki prihvatljiva alternativa za životinjsku i umjetnu kožu su interesantne za kompanije koje se bave održivosti kao i za vegane. Značajnom napretku u ovoj tehnologiji doprinosi sve veći broj kompanija koje proizvode alternative koće na bazi gljivične biomase i time sugeriraju da će ovaj novi materijal i gradi ulogu u budućnosti etički i ekološki odgovornog tekstila.