Otkriven izvor misterioznih valova iz svemira

Tekst članka se nastavlja ispod banera

Tim astronoma uspio je ustanoviti izvor moćnih, ali kratkih radio-valova iz dubokog svemira, koji su prvi put primijećeni tek prije deset godina, objavio je časopis Nature.

Takozvani brzi radio-impulsi (fast radio bursts - FRB) začudo ne potiču iz neke ogromne galaksije, već iz patuljaste galaksije na oko 2,5 milijardi svjetlosnih godina od Zemlje.

Brzi radio-impulsi su zagonetka za astronome još od 2007. kada su prvi put primijećeni, prenosi Beta. Traju samo nekoliko milisekundi, ali se u tom trenutku emitira energija kao 500 milijuna Sunca.

Što, međutim, točno izaziva ove visoke energetske duge valove i dalje je predmet znanstvene debate. Posljednje otkriće neće riješiti zagonetku, mada može smanjiti broj mogućih objašnjenja.

FRB dolaze daleko izvan Mliječnog puta i naizgled se pojavljuju nasumice iz različitih dijelova dubokog svemira.

Prvi put su primijećeni radio teleskopom u Australiji i do sad ih je pronađeno manje od 20. Većina njih je otkrivena širokim pretragama koje ne mogu ustanoviti točnu lokaciju odakle dolaze, što otežava znanstvenicima davanje mogućeg objašnjenja što ih izaziva.

Rad objavljen u Natureu je dosad najprecizniji odgovor o porijeklu tih impulsa pod imenom "FRB 121102" iz sazviježđa Kočijaš. Prvi put je taj signal primijećen u studenom 2012. poslije čega se pojavio još nekoliko puta.

Tim znanstvenika koje predvodi Shami Chatterjee s univerziteta Cornell koristio je dva radio teleskopa - u Novom Meksiku i Europi - da suzi polje traganja poslije čega je ustanovio da impulsi potiču s patuljaste galaksije. Potonje opservacije s teleskopa na Havajima ustanovile su da je ta galaksija u promjeru više od deset puta manja od Mliječnog puta, a u masi i preko 100 puta manje od naše galaksije.

Član tima Shriharsh Tendulkar rekao je kako je ta galaksija "majušna" i dodao da je to "čudno", budući da s manje zvijezda nego u drugim galaksijama, patuljaste galaksije imaju manje šanse da budu domaćini nečega što izaziva brze radio impulse, a što bi, prema nekima, mogla biti neutronska zvijezda.

Chatterjee je rekao da se mora još mnogo raditi da bi se objasnio mehanizam koji izaziva brze radio impulse.