Robert Menzies, škotski gorštak i australski premijer s najdužim mandatom

Tekst članka se nastavlja ispod banera

Na današnji dan prije 130 godina, 20. prosinca 1894. rođen je Robert Menzies, australski premijer s najdužim mandatom u povijesti te zemlje.

Rođen je u mjestu Jeparit, a diplomirao je pravo i radio kao odvjetnik. Bio je zastupnik u parlamentu australske savezne države Victorije (1929–34), a od 1934. zastupnik u saveznom parlamentu.

Kao vođa Ujedinjene australske stranke 1939. postao je premijer, ali je već 1941. bio prisiljen na ostavku. Godine 1944. organizirao je Liberalnu stranku, s kojom je pobijedio na parlamentarnim izborima 1949., a potom još šest puta 1951–63. Pod njegovim premijerskim vodstvom (1949–66) Australija je ostvarila ubrzan industrijski rast i čvrsto se vojno vezala uz SAD. Godine 1963. dobio je plemićki naslov (Sir).

Njegovo prezime škotskog je podrijetla, a čita se slično kao Mingis, zbog čega je premijer Menzies imao nadimak Ming. Navodno je bio ponosan na svoje škotsko podrijetlo s područja Highlanda (Škotskog visočja).

Na premijerskoj je poziciji Menzies bio od 1939. do 1941. te od 1949. do 1966. godine, ukupno tijekom 18 i pol godina, što je daleko više od bilo kojeg drugog australskog premijera.

Kao vođa Ujedinjene australske stranke 1939. postao je premijer, ali je već 1941. bio prisiljen na ostavku. 

Robert Menzies prvi je put došao na čelo australske vlade u vrijeme kad je započinjao Drugi svjetski rat. Budući da je Australija tada bila potencijalno ugrožena od strane Japana, uvelike se morala oslanjati na suradnju s Velikom Britanijom, čija je nekoć bila kolonija.

U tom je smislu Robert Menzies surađivao s Winstonom Churchillom, koji je britanskim premijerom postao 1940. godine (oko godinu dana nakon Menziesa).

U poslijeratnom razdoblju Menzies je znatno dulje zadržao poziciju premijera u Australiji nego Churchill u Velikoj Britaniji. Dapače, Menzies je ukupno na mjestu premijera bio više od dva puta duže nego Churchill (18 i pol godina naprama manje od devet godina).

Posebno značajno razdoblje nastupilo je od 1944. godine, kada je Menzies organizirao Liberalnu stranku, s kojom je pobijedio na parlamentarnim izborima 1949., a potom još šest puta 1951–63.

Pod njegovim premijerskim vodstvom (1949–66) Australija je ostvarila ubrzan industrijski rast i čvrsto se vojno vezala uz SAD. Godine 1963. dobio je plemićki naslov (Sir).

Preminuo je 16. svibnja 1978. godine u Melbourneu, u 84. godini.