Irwin Shaw
Prije 40 godina preminuo je autor "Mladih lavova", pisac sa "crne liste"
Tekst članka se nastavlja ispod banera
Američki dramatičar, romanopisac i filmski scenarist Irwin Shaw umro je na današnji dan prije 40 godina, 16. svibnja 1984. u švicarskom Davosu.
Najpoznatiji je po romanima "Mladi lavovi" i "Bogataš i siromah" koji su imali zapažene adaptacije na filmu, odnosno televiziji.
Rođen je 27. veljače 1913. godine u New Yorku. Diplomirao u Brooklynu 1934. te počeo pisati scenarije za radio. Pozornost je privukao pacifističkom dramom Pokopajte mrtve (Bury the Dead, 1936) iz "druge godine rata što će sutra početi".
Dragovoljno je sudjelovao u II. svjetskom ratu, koji je u visoko ocijenjenom romanu "Mladi lavovi" (The Young Lions, 1948), inspiriran njegovim iskustvima u američkoj vojsci za vrijeme Drugog svjetskog rata, s motrišta obiju suprotstavljenih strana.
Priča je prikazana iz perspektive tri lika – mladog Nijemca po imenu Diestl koji se ispočetka trudi sačuvati humanost, ali koga ratna iskustva tjeraju da postane bezdušan poput nacista; američkog Židova po imenu Noah Ackerman koji se bori protiv diskriminacije i antisemitskog zlostavljanja u američkoj vojsci, a na kraju ostane traumatiziran otkrićem koncentracionih logora; WASP-ovskog oficira po imenu Michael Whitacre koji pokušava spoznati smisao rata.
Roman je poznat i po tome što je godine 1958. bio adaptiran u istoimeni hollywoodski film Edwarda Dmytryka gdje su se u glavnim ulogama pojavili Marlon Brando, Montgomery Clift i Dean Martin.
Zbog kritike makartizma izrečene u romanu Uskomešani eter (The Troubled Air, 1951) bio je pozvan na saslušanje i uvršten na "crnu listu".
Izbjegao je u Europu (Pariz), gdje su nastali njegovi romani "Lucy Crown" (1956), "Bogataš i siromah" (Rich Man, Poor Man, 1970., nastavak 1976), "Večer u Bizantu" (Evening in Byzantium, 1973), "Prihvatljivi gubitci" (Acceptable Losses, 1982) i drugo. Uz dramske tekstove, koji nisu imali većeg odjeka.
Pisao je i filmske scenarije te uspjele kratke priče, sabrane u knjizi Kratke priče: pet desetljeća (Short Stories: Five Decades, 1978).
